Rezerwat Przyrody Jezioro Łubówko

17:13 / Autor: Michał S. / komentarze (4)


Jezioro Łubówko - rezerwat przyrody w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Drezdenko.
Głównym tłem siedlisk występujących w rezerwacie jest las mieszany świeży. Przeważają drzewostany bukowo-sosnowe, w mniejszym stopniu bukowe, bukowo-grabowe, świerkowo-brzozowo-sosnowe, bukowo-dębowo-sosnowe, sosnowe, grabowo-bukowo-dębowe i olszowe. Przeciętny wiek drzewostanów wynosi 82 lata, przeciętna zasobność 36 m3 . Znaczną powierzchnię zajmują gospodarcze drzewostany nasienne. Centralną część rezerwatu zajmuje jezioro Łubówko. Jest to malowniczy akwen, położony w głębokiej kotlinie o turkusowo-zielonej barwie wody. Jest zbiornikiem mezotroficznym wykazującym cechy oligotrofii wapiennej. Jest to zbiornik głęboki o stromych spadkach dna przy brzegach. Głębokość 18 m znajduje się w pd-wsch części jeziora, średnia głębokość przekracza 10 m.

Położenie - Woj. lubuskie, obszar położony w granicach administracyjnych powiatu strzelecko-drezdeneckiego, gm. Drezdenko, obrębu ewidencyjnego m. Zagórze Lubiewskie (dz. nr – 318/1 – 18,14 ha, dz. nr 319 – 15,35 ha, dz. nr 320 – 28,63 ha ) w zarządzie N-ctwa Smolarz, ( dz. nr 63 – 15,38 ha ) w zarządzie PZW – ZO w Gorzowie Wlkp.

Data i akt prawny obejmujący rezerwat ochroną - Zarządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 8 lipca 1991 r. w sprawie uznania za rezerwaty przyrody (M.P. Nr 25/91/, poz. 172).

Cel Ochrony - Zachowanie unikalnego, urozmaiconego krajobrazu morenowego oraz buczyny pomorskiej o naturalnym charakterze.

Plan Ochrony - Rozporządzenie Nr 11 Wojewody Lubuskiego z dnia 15 marca 2004 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony rezerwatu Przyrody o nazwie „Jezioro Łubówko” – (Dz.Urz. Woj. Lubuskiego Nr 17 z 17.03.2004 r., poz. 306)

Właściciel, zarządzający - Skarb państwa, N-ctwa Smolarz, PZW – ZO w Gorzowie Wlkp.

Powierzchnia pod ochroną - 77,50 ha


Etykiety:

Kościół Parafialny p.w. Przemienienia Pańskiego

16:30 / Autor: Michał S. / komentarze (0)


W 1886 roku zapadła decyzja o wzniesieniu w miejsce XVIII-wiecznego szachulcowego kościoła ewangelickiego nowej świątyni. Z przedstawionych trzech projektów przyjęto do realizacji projekt prof. Johannesa Otzena (m. in. budowniczego kościoła Marcina Lutra w Berlinie). Władze kościelne zatwierdziły projekt neogotyckiej świątyni 15 stycznia 1896 roku, a koszt budowy bez wyposażenia obliczono na 240.000 marek. Ciężar ten przyjęły na siebie ówczesne władze państwowe. Opiekę nad budową kościoła objęła cesarzowa i królowa Augusta Wiktoria. Kamień węgielny pod budowę nowego kościoła wmurowano w poniedziałek, 23 IV 1900 roku, a już pod koniec września zamocowano na wieży gałkę z krzyżem. Budowę ukończono w 1902 roku. W tym samym roku rozebrano poprzedni kościół.
Nowy kościół otrzymał figuralne, patynowane witraże, które przedstawiają - w prezbiterium: sceny z Narodzenia Jezusa, Ucieczkę do Egiptu, Zwiastowanie, Pokłon Trzech Króli, Chrzest Chrystusa, Modlitwę w Ogrójcu, Ukrzyżowanie, Zesłanie Ducha Świętego, Ostatnią Wieczerzę. W trzech oknach pod witrażami w prezbiterium umieszczono dwa herby właścicieli tartaków – Ernesta i Leopolda Stolzów z napisem:

GESTIFTET · ZUM · ANDENKEN · AN · DEN · KOENIGLICHEN · COMMERZIENRAT
· LEPOLD · STOLZ · VON · SEINEN · SOEHNEN · ERNST · U. · LEPOLD
(ufundowane na pamiątkę królewskiemu radcy miejskiemu Leopoldowi Stolz od synów Ernesta i Leopolda).

W bocznych oknach kościoła umieszczono witraże z ornamentami roślinnymi, a w okręgach postacie ze Starego Testamentu: proroków Joela, Zachariasza, Ozeasza, Ezechiela, Daniela oraz Króla Dawida wraz z odniesieniami do konkretnych wersetów biblijnych.

Świątynia wyposażona została w dwanaście świeczników pierścieniowych, które do 1945 roku posiadały oświetlenie gazowe, a następnie przerobiono je na elektryczne. W prezbiterium, na centralnym miejscu umieszczono ołtarz główny mozaikowy, wykonany z piaskowca, z marmurowymi kolumienkami. Mozaika przedstawia Chrystusa łamiącego chleb nad kielichem w asyście dwóch osób. Na cokole ołtarza po obu stronach tabernakulum częściowo widoczna jest ozdobna sentencja w języku niemieckim: Kommet [...] alles bereit. (Na podstawie Biblii niemieckiej z 1889 roku można uzupełnić: Kommt, denn es ist alles bereit - Przyjdźcie, bo wszystko jest gotowe [Łk 14, 17]). Po prawej stronie, przed prezbiterium ustawiono ambonę, również z piaskowca, na której umieszczono mozaiki przedstawiające Chrystusa i czterech Ewangelistów. Wysokość wieży wraz z dzwonnicą wynosi 78 m. Na wieży, nad dzwonnicą zainstalowany został zegar mechaniczny z 1902 roku. W tym samym roku na balkonie kościoła zainstalowano organy, zbudowane przez firmę Wilhelma Sauera, jako opus 869. (Patrz tabliczka firmowa na kontuarze: Wilhelm Sauer, Orgelbau-Anstalt, Frankfurt a/Oder, op. 869.) Na prospekcie widnieją elementy ornamentacyjne.

Podczas działań I wojny światowej w 1917 roku z wieży kościelnej w Drezdenku zabrano dzwony wykonane ze stopu spiżowego, które pochodziły z poprzedniego kościoła. W to miejsce, w latach 1920-21 założono, wykonane w Bochum, dzwony staliwne, które służą do dziś. I tak największy – Miłość o wadze 2294 kg i dolnym przekroju 1773 mm, średni – Wiara o wadze 1490 kg i dolnym przekroju 1333 mm, mały – Nadzieja o wadze 975 kg i dolnym przekroju 1277 mm.

Kościół ten służył ewangelikom do 1945 roku, kiedy to, po postanowieniach poczdamskich i zmianie granic, został przekazany w administrowanie Księżom Kanonikom Regularnym Laterańskim, posiadającym Dom Prowincji Polskiej w Krakowie, przy kościele Bożego Ciała, a Dom Generalny w Rzymie, przy Bazylice św. Piotra w Okowach. Z tego zakonu przybywa do Drezdenka 27 lipca 1945 roku ksiądz mgr Teofil Widełka, który już 5 sierpnia 1945 roku wyświęca dotychczasowy zbór ewangelicki na kościół rzymskokatolicki pw. Przemienienia Pańskiego. Wszystkie budowle sakralne, które po 1945 roku pozostały po ewangelikach, wyświęcono dla działalności Kościoła rzymskokatolickiego. Dnia 6 września 1946 roku następuje zmiana na stanowiska proboszcza parafii Drezdenko. W miejsce ks. mgra Teofila Widełki CRL przybywa z Krakowa do Drezdenka ks. mgr Stefan Zagrodzki CRL. Kontynuuje dalej rozpoczęte dzieło organizacji życia religijnego, mając do współpracy ks. Józefa Stencla, organistę Edwarda Weidemanna oraz kościelnego i grabarza Józefa Kubisia. W latach 1956-57, na zlecenie ks. Zagrodzkiego, toruński artysta-plastyk p. Kowalski i jego córka dokonali odmalowania kościoła parafialnego, umieszczając m. in. przed prezbiterium, po lewej stronie wizerunek Objawienia Matki Bożej w Gietrzwałdzie w 1877 roku. Po prawej stronie namalowano procesję wokół sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej na Jasnej Górze, zaś na łuku tęczowym przed prezbiterium umieszczono postacie św. Andrzeja Boboli, św. Dominika, św. królowej Jadwigi, Matki Bożej Częstochowskiej, św. Stanisława Kostki, św. Elżbiety, św. Jacka. W prezbiterium, po lewej stronie widnieje postać św. Wojciecha, po prawej stronie zaś św. Augustyna, którego regułę realizują Kanonicy Regularni Laterańscy. Na balkonie, po lewej stronie widnieje scena Wniebowstąpienia oraz Zdjęcia Chrystusa z Krzyża; po drugiej stronie – widnieje Święta Rodzina i Pokłon Trzech Króli, z tyłu kościoła, po bokach organów św. Cecylia i zakonnik na modlitwie. W przedsionku pod wieżą ustawiono postać Chrystusa Króla, a także wykonano ołtarz Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Na parterze, w bocznych nawach umieszczono stacje Drogi Krzyżowej.


źródła: wikipedia,funduszestrukturalne.gov.pl

Etykiety:

Dawny Arseniał - Obecnie Muzeum

16:14 / Autor: Michał S. / komentarze (1)

Dawny Arsenał przebudowany na Spichlerz z XVII w., obecna siedziba Muzeum Puszczy Drawskiej i Noteckiej im. Franciszka Grasia.
Budynek muzeum zbudowano na początku XVII wieku z przeznaczeniem, w związku z budową (1602 - 1606) twierdzy typu nizinnego, na zbrojownię.
Po likwidacji twierdzy (1763 rok) przeznaczono obiekt na magazyn produktów żywnościowych. dobudowano trzy kondygnacje konstrukcji drewnianej.
Magazynowano w obiekcie m.in. zboże (stąd spichlerz). W latach 1981 -1985 dokonano renowacji budynku z przeznaczeniem na muzeum.
Eksponaty do muzeum pozyskano dzięki ofiarodawcom. Przekazali je m.in.: Franciszek Graś, Teodor Graś, Włodzimierz Gucewicz, Jan Lehmann, Ludwik Lipnicki, Stanisław Węgrzyn, Koło Łowieckie "Czarny Bór" i "Jeleń", Nadleśnictwo "Smolarz", Nadnoteckie Towarzystwo Kultury i wielu innych.
Ekspozycje Muzeum są podzielone na kilka działów, zlokalizowanych na poszczególnych kondygnacjach obiektu:

  • Parter - z dziejów grodu i miasta
  • I Piętro - Myślistwo i gospodarka leśna
  • II Piętro - Rolnictwo i gospodarka domowa
  • III Piętro - poddasze - Pszczelarstwo.

źródło: drezdenko.pl

Etykiety:

Bunkry nad Notecią

00:50 / Autor: Michał S. / komentarze (0)

Bunkry nad Notecią inaczej "Jaz na Noteci" opisane przez Filipa ze strony www.bandurscy.com
Opis zawiera dużo szczegółów i fotografii. Zachęcam do przeczytania.


Etykiety:

Wał Pomorski

00:34 / Autor: Michał S. / komentarze (0)


Wał Pomorski inaczej nazywany Pozycją Pomorską (Die Pommernstellung) jest linią fortyfikacji niemieckich wybudowanych w latach trzydziestych na wschodniej granicy Niemiec w rejonie Pojezierza Pomorskiego. Pozycja ta w założeniu twórców miała być tylko tzw. pozycją umocnioną, rozbudowaną pozycją polową osłaniającą rejony koncentracji wojsk i osłaniającą Pomorze Zachodnie w razie uderzenia wojsk polskich. Do 1937 roku zrealizowano budowę fortyfikacji od Gorzowa Wlkp na południu aż do okolic Białego Boru i Polanowa (pd brzeg jeziora Bobięcińskiego). Dalej Wał pomorski miał być tylko tzw. odcinkiem mobilizacyjnym wzmacnianym fortyfikacją polową tylko na wypadek wojny i biegł w stronę Darłówka gdzie miał stykać się z Bałtykiem.


Schron dwusektorowy. Linia Noteci.
Na Wale Pomorskim budowano obiekty o niskiej odporności, C później B1 z rzadka tylko wzmacniane cięższymi schronami (panzerwerkami) typu B z kopułami pancernymi i rozbudowanym zapleczem (grubość ścian 1,5m pancerzy 250-300mm). Szeregowe schrony budowano w odporności C tzn. grubość ścian 0,6m a pancerzy 60 mm lub B1 u których grubość ścian wynosiła 1m a płyt pancernych 7P7 ochraniających podstawowe uzbrojenie tj. ciężki karabin maszynowy MG08, 100mm (ciężar 7,6 t), kopuł pancernych 120 mm. W większości więc obiekty te miały jedno lub co najwyżej kilka pomieszczeń bez rozbudowanego zaplecza socjalnego tak charakterystycznego dla fortyfikacji niemieckiej (np.OWB). Pozycja Pomorska budowana była w kilku etapach od 1932 do 1938/39 roku choć prace prowadzono także w roku 1944 gdy to wzmocniono niektóre odcinki polowymi fortyfikacjami ziemnymi i schronami Rs58c oraz rozbudowano odcinek mobilizacyjny na północy w kierunku Bałtyku. Na całej linii wykorzystywano naturalne przeszkody terenowe (jeziora, cieki wodne czy lasy) do wzmocnienia obrony słusznie uważając że mogą one skutecznie zatrzymać wojska zmechanizowane a sama piechota będzie miała duże trudności z pokonaniem umocnień.

Na południu, a więc na Linii Noteci takimi przeszkodami trudnymi do przebycia były rzeki, Warta i Noteć z ich zabagnionymi i szerokimi dolinami i wysokim północnym brzegiem na którym poza schronami rozlokowano punkty obserwacyjne i umocnienia polowe. Planowano tu budowę wielkich jazów klapowych w Drezdenku i Gorzowie (zbudowano tylko pierwszy) i mniejszych jazów na Piławie dla dodatkowego zalania niżej położonych terenów i uniemożliwienia forsowania rzek. Na całej linii zbudowano wiele kilometrów rowów przeciwpancernych lub wbitych w ziemię pali drewnianych i stalowych, zasieków przeciw piechocie. Ważniejsze drogi zagrodziły stalowe szlabany ( Stare Bielice, Stare Osieczno) lub betonowe bloki z gniazdami do zamocowania szyn stalowych. Tylko część odcinków była rozbudowana w głąb i tak np. Linia Noteci posiadała szkielet drugiej linii w postaci schronów dowódczo bojowych.
Rozlewiska Warty pod Czechowem ( widok ze skarpy doliny Wary i punktu oporu )
Zachowane transzeje na skarpie doliny Warty pod Czechowem.
W czasie wojny Pozycja Pomorska pozostając na głębokim zapleczu nie przedstawiała według niemieckiego dowództwa i Hitlera żadnej wartości bojowej częściowo więc zaczęto ją rozbrajać przewożąc uzbrojenie i wyposażenie na fortyfikacje pierwszoliniowe np. Wał,Atlantycki. Takie podejście musiało się zemścić pod koniec wojny kiedy to nagle okazało się że tak Wał Pomorski jak i MRU stanęły na drodze Armii Czerwonej ku Berlinowi. W 1945 roku fortyfikacje pomorskie były już w znacznym stopniu przestarzałe a niewielka głębokość linii umocnień powodowała trudności w obronie i ułatwiała przełamanie pozycji przez atakujące wojska. Największym problemem obrońców w 1945 roku nie była jednak odporność schronów, która w przypadku B1 nie mówiąc o B była właściwie wystarczająca ale brak właśnie wojska do ich obrony.
Często całe odcinki były nie obsadzone a silne węzły obrony dopiero obsadzane nielicznymi i zapasowymi oddziałami już w trakcie działań na ich przedpolu. I tak np. silny odcinek wału w Starym Osiecznie Armia Czerwona przełamała, fortelem zajmując most na Drawie, w momencie obsadzania pozycji przez oddziały niemieckie. Opisywany to odcinek flanki południowej Wału Pomorskiego czyli Linia Noteci miał być broniony przez jedną z dywizji zapasowych armii niemieckiej, ale w obliczu załamania się obrony na pn. i włamania się potężnego klina 2 i 5 Armii Uderzeniowej Gwardii w pozycje niemieckie w Starym Osiecznie i Krzyżu, został opuszczony prawie bez walki.

Opisywana tu część odcinka Noteckiego (Netzestellung) powstała w 1937 roku. Był to końcowy okres intensywnej rozbudowy Pozycji Pomorskiej, schrony budowane w tym okresie były już mocno standaryzowane, wszystkie posiadały odporność B1 tzn. zabezpieczały przed wielokrotnym trafieniem pociskiem 120mm. Wszystkie też miały izby bojowe chronione wyłącznie płytami pancernymi (brak kopuł). Większość to obiekty jedno i dwusektorowe przeznaczone do prowadzenia ognia czołowego lub bardzo rzadko bocznego.

Czas niestety nie obszedł się dobrze z budowlami Pommernstellung. Część wysadzono jeszcze w czasie trwania wojny, większość już po jej zakończeniu spotkał los podobny. Najczęściej wysadzano całe obiekty lub tylko ich izby bojowe, co też prowadziło do znacznej dewastacji obiektów a pozyskane w ten sposób płyty pancerne oddawano do hut na przetopienie. Gdzieniegdzie pozostały zapomniane i jakimś trafem ocalałe pojedyncze schrony z płytami pancernymi. Niestety i te nieliczne ocalałe nie interesują w ogóle służb ochrony zabytków nie mówiąc już o władzach gmin czy samych mieszkańcach dla których najczęściej są to tylko zawalidrogi na polach i w obejściach. Powoli znikają ostatnie schrony Pommernstellung.

W 1999 roku zasypany został zwałami ziemi (za sprawą Dożynek ponoć) 2 sektorowy schron broniący przeprawy promowej w Czechowie, coraz bardziej pogrąża się w śmietnisku jedyny posiadający płyty pancerne obiekt w tym rejonie, Zw.4a tak że już niedługo wejście do jego wnętrza będzie chyba niemożliwe. A częściowo zniszczony jednosektorowy schron w samym centrum Santoka też przedstawia widok rozpaczliwy. Stoją w niezłym stanie, choć corocznie zalewane przez wody Warty schrony nad jej brzegiem. Stosunkowo bezpieczne wydają się budowane na szczytach wzgórz obiekty drugiej linii choć i one ulegają powolnej dewastacji. Czy doczekają kiedyś lepszych czasów? Może wzorem podobnych obiektów w Polsce i na świecie ratowanych przez pasjonatów i władze kiedyś i one uatrakcyjnią przepiękne przecież okolice Santoka i doliny Warty.

Więcej przeczytasz na fortress.hg.pl/

Wikipedia:

Wał Pomorski (niem. Die Pommernstellung) – poprawniej nazywany Pozycją Pomorską był linią fortyfikacji niemieckich wybudowanych w latach 1932-1937 i rozbudowanej w latach 1938-1939 i 1944-1945 na ówczesnej wschodniej granicy Niemiec w rejonie Pojezierza Zachodniopomorskiego. Całkowita długość pozycji w roku 1937 wyniosła ok. 235 km.

Pozycja ta w założeniu twórców miała być tylko tzw. pozycją umocnioną, rozbudowaną pozycją polową osłaniającą rejony koncentracji wojsk i osłaniającą Pomorze Zachodnie w razie uderzenia wojsk polskich. Do końca 1937 roku zrealizowano budowę fortyfikacji od Czechowa koło Gorzowa Wlkp. na południu aż do okolic Białego Boru i Cybulina (południowy brzeg jeziora Bobięcińskiego Wielkiego). Dalej Wał Pomorski miał być tylko tzw. odcinkiem mobilizacyjnym wzmacnianym fortyfikacją polową tylko na wypadek wojny i biegł w stronę Darłówka gdzie miał stykać się z Bałtykiem. Wał Pomorski zawierał w sobie wiele znaczących fragmentów; rejon Wałcza to najpotężniejszy węzeł schronów na obecnym terenie Polski. Na szczycie Góry Wisielczej (151 m n.p.m.) koło Strzalin powstała jedna z największych grup warownych w fortyfikacji niemieckiej, która posiadała około 800 m potern. Całość przez okres wojny nie była obsadzona i otwarta na działalność wywiadu, także polskiego.

W 1944 podjęto decyzję o przygotowaniu Wału do obrony. Pozycję uzupełniono o pozycje polowe, wybudowano kilkaset lekkich schronów dla ckm typu Ringstand 58c zwanych potocznie Tobrukami. Nieukończone fortyfikacje Wału blokowały marsz Armii Czerwonej i Wojska Polskiego od stycznia do marca 1945.

W Wałczu czynny jest obecnie skansen na pozostałościach tzw. Grupy Warownej "Cegielnia". W okolicach wsi Zdbice miało miejsce przełamanie Wału Pomorskiego, we wsi znajduje się tablica pamiątkowa oraz Izba Pamięci.

Etykiety:

Stary Most Kolejowy

00:13 / Autor: Michał S. / komentarze (0)

Most kolejowy (przeprawa nad rzeką Noteć) na nieczynnej linii kolejowej Stare Bielice - Trzebicz Krajeński. W niedalekiej odległości zlokalizowane są pozostałości po fortyfikacjach tzw. Jaz na Noteci oraz zatopione częściowo schrony zbudowane w 1937-38 roku.

Obecnie na odcinku od strony Starych Bielic brak barierek.
Most oczywiście nieczynny.

Etykiety:

Schrony bojowe

19:19 / Autor: Michał S. / komentarze (0)

Schrony bojowe
zbudowane w 1937-38 roku
Pozycja osłonowa jazu znajdowała się na prawym brzegu Noteci. Zaczynająca się tam wysoczyzna ułatwiała obronę i wgląd w przedpole. Tak jak i na całym odcinku noteckim Pozycji Pomorskiej tak i tu zbudowano typowe schrony bojowe, jednosektorowe o odporności B1 z głównym uzbrojeniem w postaci ckm za płytą pancerną 7P7 i strzelnicą obrony wejścia. I tak jak większość z nich tak i te zostały po wojnie wysadzone a płyty pancerne złomowane. Widok na frontową stronę schronu nr1 widoczne miejsca po płycie 7P7, schron przy drodze (nr3) jest jeszcze bardziej zniszczony pozostały po nim tylko części ścian i resztki stropu. Dosyć dobrze zachowany jest za to nr4 zbudowany tuż przy nasypie kolejowym a właściwie na nim, odległość od torów to zaledwie kilka metrów. W pobliżu tych schronów bojowych znajdował się jeszcze duży schron bierny służący za schronienie załodze jazu, obiekt jak na warunki Wału Pomorskiego nietypowy, wybudowany w odporności B, niestety mocno zniszczony. Wysadzeniu uległ blok wejściowy a że cały obiekt jest obsypany ziemią trudno go dostrzec w zaroślach. Obok jazu tuż przy drodze znajdują się jeszcze ruiny małego obiektu o odporności D lecz z powodu bardzo dużych zniszczeń trudno nawet określić jego kształt, prawdopodobnie był to też schron bierny.

Wszystkie te schrony dosyć łatwo odszukać, jednak jak zwykle są trudno dostrzegalne przez zarośla więc można przejść koło każdego z nich i go nie dostrzec. Ob.1 znajduje się najdalej na zachód trochę za głównymi konstrukcjami jazu w połowie zbocza. Schron bierny o odporności C trudno przeoczyć, leży tuz przy drodze na wysokości jazu. Ob.2, aktualnie niedostrzegalny z drogi, porasta go bowiem dosyć gęsty "lasek" samosiejek ale tak jak Ob.1 i ten jest zbudowany w połowie zbocza i prowadzi od niego w stronę Ob.3 i skrzyżowania dróg polnych charakterystyczny zarys drogi. Ob.3 znajduje się niedaleko nasypu kolejowego ale już w lesie po drugiej stronie drogi i jest z niej widoczny. Aby dotrzeć do Ob.4 należy się wdrapać na nasyp kolejowy, chyba że przyszliśmy od strony mostu. Choć leży kilka metrów od torów trudno go wypatrzyć lecz od czego mamy "nosa" więc skręcamy w ścieżkę i poprzez zarośla wychodzimy na polankę ze schronem w środku.


źródło: fortress.hg.pl

Etykiety:

Jaz na Noteci

19:03 / Autor: Michał S. / komentarze (0)


Jaz na Noteci
zbudowany w 1937-38 roku
Jaz w Drezdenku miał poprzez spiętrzenie wód Noteci zapewnić wzmocnienie obrony poprzez stworzenie wielkiego rozlewiska od strony ataku. Na mapie widoczny jest nasyp z torem kolejowym, który stanowił zachodni skraj terenu zalewanego w wypadku zamknięcia jazu. Pod wiaduktem kolejowym nad szosą Drezdenko - Krzyż znajdują się ślady gniazd umożliwiających zbudowanie zapory dla napływającej wody tak aby nie przelała się ona szosą w kierunku miasta. Schrony na prawym brzegu stanowiły osłonę jazu i mostu. Zbudowany od strony ataku jaz wymagał także rozbudowanej pozycji polowej na lewym brzegu Noteci dla jego obrony, choć tu dostateczną zapewne ochronę zapewniała by silna obrona Drezdenka. Schron nr2 jest schronem biernym dla załogi jazu. Schron drugiej linii znajduje się przy drodze dalej na północ i jest na mapie niewidoczny. Nad Notecią wybudowano najcięższe schrony Wału Pomorskiego o odporności A oraz jedyny na wale schron bierny o odporności B dla załogi jazu. Drugi jeszcze większy jaz podobnego typu miał przegrodzić Wartę w Gorzowie nigdy go jednak nie zaczęto nawet budować.

Jaz klapowy zbudowany był z kilku części na które składały się zapory klapowe, schrony mechanizmów (7),
śluza żeglugowa (6) i uzupełniające budowle hydrotechniczne (8 i 9). Każda z pojedynczych zapór była ograniczona schronem z maszynownią i mechanizmami podnoszenia klap. Na prawym brzegu zbudowano śluzę dla żeglugi na lewym zaś wał ziemny zwieńczony dwoma mniejszymi schronami (8) z mechanizmami podnoszenia bocznych klap. Cały ten zespół budowli miał długość ok. 250m. Od strony południowej ograniczony był wałem przeciwpowodziowym i nasypem kolejowym stanowiącym też swego rodzaju wał ograniczający od zachodu teren zalewowy. Przy pobliskim wiadukcie można obejrzeć gniazda do zamocowania belek wzmacniających, budowanego na czas tworzenia zalewu, nasypu ziemnego uniemożliwiającego przelanie się wody w kierunku Drezdenka. Obecnie wszystkie schrony jazu są dobrze zachowane, wyróżnić możemy dwa rodzaje schronów. Większe, główne schrony mechanizmów i maszynowni, z których sterowano dłuższymi z klap w nurcie Noteci i na jej lewym brzegu. (Mutację tego typu stanowi aktualnie częściowo zatopiony schron na prawym brzegu, aktualnie trudno dostępny, znajdujący się w środku zabagnionego terenu schron był tylko nieco krótszy od swych większych braci. Prawdopodobnie wysadzanie klap naruszyło jego fundament co spowodowało obsunięcie się bardzo ciężkiej przecież konstrukcji.) Drugi rodzaj schronów to dwie budowle na lewym brzegu Noteci zbudowane na wale przeciwpowodziowym, znacznie mniejsze i o mniejszej odporności choć i one mieściły mechanizmy podnoszenia bocznych klap. Pomiędzy schronami zachowały się betonowe fundamenty klap jazu. Całość uzupełniały mniejsze budowle hydrotechniczne jak proste zastawki czy ścianki szczelne (dobrze widoczne na prawym brzegu gdzie przegradzają polną drogę), nasypy ziemne i wały przeciwpowodziowe.

Imponujące te budowle znajdują się przy trasie do Krzyża w pobliżu mostu kolejowego na Noteci ( linia kolejowa jest nieczynna i szyny zostały zdemontowane), który dzisiaj umożliwia przemieszczanie się z jednego brzegu na drugi, nie polecam tego osobom z lękiem wysokości kładka dla pieszych jest dosyć wąska. Od głównej drogi prowadzi wąska dróżka polna mocno zarośnięta więc większy samochód ma trudności z przejechaniem. Schrony główne są tak charakterystyczne i wielkie że nawet wysokie trzciny nie zakrywają ich nawet w połowie. Trudniej dotrzeć tylko do schronów na prawym brzegu, ten zatopiony znajduje się niedaleko schronu głównego i otacza go duże bajoro i częściowo zabagniony teren, myślę że przy wysokim poziomie wody w Noteci nie można do niego dotrzeć, ale latem jest zupełnie możliwy spacer po jego stropie.

źródło: fortress.hg.pl

Etykiety:

Historia Drezdenka

13:55 / Autor: Michał S. / komentarze (1)


Historia Drezdenka sięga początków państwa polskiego. Drzeń, pełniący początkowo funkcję grodu granicznego, zyskał na znaczeniu za panowania Bolesława Krzywoustego i jego następców, o czym świadczy wyniesienie go do rangi kasztelanii. W okresie rozbicia dzielnicowego gród przechodził zmienne koleje losu. W roku 1252 wszedł w skład Wielkopolski. W 1266 wspólnie z Santokiem stał się celem najazdu rycerstwa brandenburskiego. W wyniku układu zawartego między Bolesławem Pobożnym i księciem Ottonem obydwa grody zostały spalone. W czasie toczonych pod koniec XIII w. walk z Brandenburgią Drzeń kilkakrotnie przechodził z rąk do rąk, by ostatecznie pozostać pod władzą Brandenburgii.

W roku 1317 ówczesny właściciel Drezdenka margrabia Waldemar sprzedał miasto wraz z okolicznymi włościami braciom Henrykowi i Burkhardowi von der Ost za cenę 2 000 marek brandenburskich w srebrze. Sprawa Drezdenka wróciła na forum sporów dyplomatycznych w początkach XV w. W 1404 roku w Drezdenku odbywa się spotkanie landwójta Nowej Marchii Roldwina Stahla z przedstawicielami Wielkopolski, a w roku następnym na mocy porozumienia Ulryk von der Ost przekazał drezdenecki zamek Krzyżakom. Osłabiony grunwaldzką porażką zakon nie był w stanie utrzymać w należytym stanie miejskich murów obronnych, które uległy znacznym zniszczeniom. W tym samym okresie miasto spustoszył pożar.

Dopiero w 1603 rozpoczęto budowę nowej twierdzy, opartej na planie pięcioramiennej gwiazdy, którą ukończono w 1605. W okresie wojny trzydziestoletniej miasto zostało w 1639 opanowane przez wojska szwedzkie i znajdowało się w ich władaniu przez kolejnych 10 lat.

W 1662 roku Drezdenko ponownie zostało dotknięte wielkim pożarem, który strawił je doszczętnie. Odbudowane Drezdenko w II poł. XVIII w. kilkakrotnie było zajmowane przez wojska rosyjskie i pruskie zmagające się w czasie wojny siedmioletniej.

Niespokojny dla miasta był także XIX wiek. W okresie wojen napoleońskich na krótko zajęły je wojska francuskie, które opuściły je w czasie odwrotu resztek Wielkiej Armii. W 1831 mieszkańcy byli świadkami przemarszu uchodzących do Francji uczestników powstania listopadowego. W 1855 w mieście wybuchła epidemia cholery. W 1871 roku Drezdenko weszło w skład zjednoczonych Niemiec.

W 1945 roku miasto zostało włączone do Polski. Jego dotychczasową ludność wysiedlono do Niemiec.

źródło: Wikipedia

Etykiety:

Drezdenko | Informacje ogólne

21:06 / Autor: Michał S. / komentarze (0)


Drezdenko (niem. Driesen) – miasto i gmina w powiecie strzelecko-drezdeneckim województwa lubuskiego. Leżą na pograniczu Pojezierza Wielkopolskiego i Pomorskiego, nad Notecią, 40 km na wschód od Gorzowa Wielkopolskiego. Gmina Drezdenko ma około 400 km² powierzchni, zajmuje centralną część Kotliny Gorzowskiej, rozciągając się w poprzek Pradoliny Noteci, od skraju Puszczy Drawskiej do granic Puszczy Noteckiej. 75% powierzchni gminy zajmują lasy. Miasto liczy 10 tysięcy mieszkańców, gmina – 18 tysięcy. Miasto dwukrotnie uzyskało tytuł "Krajowego Mistrza Gospodarności" (1967 i 1976).

Według obecnego podziału administracyjnego, obowiązującego od 1 stycznia 1999 roku, Drezdenko stanowi część powiatu strzelecko-drezdeneckiego i należy do województwa lubuskiego. Wcześniej, od czerwca 1946 znajdowało się ono w województwie poznańskim, zaś już od czerwca 1950 należało do województwa zielonogórskiego. Przez następne 24 lata, od czerwca 1975 do stycznia 1999 było częścią województwa gorzowskiego.

Nazwa miasta brzmiała różnie w różnych okresach. W dokumentach historycznych można spotkać nazwy: "Drizina", "Drecen", "Driesen", "Dersen", "Droczen", "Dirzen", "Drezen", "Dirczen", "Drczen", "Drdzen". Nazwą najbardziej znaną jest "Drzeń" lub "Drżeń". Najprawdopodobniej pochodzi ona od nazwy drzewa, leśnej miejscowości składającej się z drewnianych domów bądź też zbudowanej na palach. Kojarzy się też z rdzeniem drzewnym. Być może o przyjęciu tej nazwy przesądziło leśne i bagniste otoczenie grodu. Niektórzy polscy uczeni wywodzą tę nazwę od imienia "Drzesław", czyli dziarski, sławny. Obecna nazwa "Drezdenko" została utworzona od niemieckiej nazwy "Driesen".

źródło: Wikipedia

Etykiety: